बाढी पहिरोले सिर्जना गरेको भर्खरैको सङ्कटका सन्दर्भमा मलाई केही कुरा पाठकहरूसँग शयेर गर्न मन लाग्यो ।
मैले सधैँ भन्ने गरेको छु र यसअघिको ब्लगमा पनि भनेको छु कि राष्ट्रका रूपमा नेपालको अबको प्रमुख चुनौती जलवायु परिवर्तनले सिर्जना गर्ने सङ्कट हुनेछ ।
नेपाल एक जटील (र भल्नरेब्ल) भौगोलिक अवस्थितिमा छ जहाँ उच्च हिमाली, योङ् माउन्टेन भनिने मध्य पहाडी र समथल तराइ तिनै क्षेत्रका जलवायु परिवर्तनको जोखिम झेल्नुपर्ने चुनौती छ । उदाहरणलाई नेपालका प्रशस्त जिल्ला सदरमुकाम र साना-ठूला शहर खोला किनारमा विकास भएका छन् । खोला किनारका शहर अब बसोवासका लागि असुरक्षित बन्दैछन् ।
जलवायु परिवर्तनको ठूलो प्रभाव भौतिक पूर्वाधारमा छ ।
नेपालको जटिल अवस्थितिका कारण कस्तो प्रकारको पूर्वाधार निर्माण गर्ने हो भन्ने कुरामा प्रशस्त सोचविचार गर्नुपर्ने आवश्यकता छ । भौतिक पूर्वाधार नै नेपालका लागि वातावरणीय सङ्कटको कारण बन्ने जोखिम एकातिर छ भने अर्कातिर नेपालका लागि महँगा र ठूला भौतिक पूर्वाधारका योजनामा लगानी गर्नुका जोखिम उत्तिकै भयंकर छन् । यस्ता बहुआयामिक र जटिल जोखिमको सामना गर्न गहिरो सुझबुझ र दीर्घकालीन सोच चाहिएको छ ।
अब जलवायु परिवर्तनको चुनौतीलाई नेपालको वर्तमान राजनीतिक अवस्थाको पृष्ठभूमिमा हेरौँ ।
मलाई थाह छ -मैले सधैँ केपी ओलीको कठोर आलोचना गरेको छु । सबैभन्दा ठुलामध्येको एउटा राजनीतिक पार्टीको अध्यक्ष र पटकपटक सरकार प्रमुखका रूपमा ओलीको नेतृत्वमा देखिएको सतहीपन र विषाक्तता मेरा धेरै ब्लग र अखबारका लेखहरूको विषयवस्तु बनेको छ ।
अमेरिका भ्रमण पुरा गरेर नेपाल फर्केपछि केपी ओलीले विमानस्थलमा बाढीपहिरो र यसबाट भएको क्षतिको विषयलाई लिएर जे-जस्तो टिप्पणी गरे त्यो उनको बौद्धिक र नैतिक हैसियतको उदाहरण हो जसले मेरो उनीप्रतिको धारणालाई नै पुष्टि गर्छ । उनलाई अरू समकक्षी नेतासँग तुलना गर्दा वादविवाद लामो हुनजाला -तर उनलाई मात्र मूल्याङ्कन गर्ने हो भने केपी ओली विवेकहीन, छुद्र र कमनसेन्सको अभाव भएका नेताका रूपमा देखा पर्छन् जसको नेतृत्वमा सञ्चालित हुन नेपाल देश अभिशप्त छ । ओलीको कठोर आलोचनामा मलाई कहिलै दोमन थिएन र आज पनि छैन ।
यस्ता असक्षम, स्तरहीन र विवेकहीन गफाडीबाट देशले कहिले र कसरी छुटकारा पाउला ? यो प्रश्न नै वर्तमान नेपालको प्रमुख चुनौति हो ।
यस्तै असक्षम नेतृत्वको चङ्गुलमा दशकौँदेखि फसेको नेपालसँग कुनै विपद्का लागि पनि पूर्वतयारी छैन । जङ्गलमा आगोको विपत्ती भयावह बन्दैछ, भूकम्पको जोखिम अझ पनि नेपालका विभिन्न क्षेत्रमा उच्च छ, बाढीपहिरोको जोखिम त हामीले देखिरहेका छौँ, यसका अतिरिक्त शहरी क्षेत्रमा आगलागी, सडक दुर्घटना, हवाइ दुर्घटना आदिको समस्या निरन्तर भयावह बन्दै गइरहेका छन् । यस्ता जोखिमको सामना गर्ने पूर्व तयारीमा नेपालको सरकार जिम्मेवार भएर लागेको छ त ? छैन ।
नेपालले गम्भीर विषयलाई गम्भीर रूपमा लिन छोडेको धेरै भइसकेको छ । यसको प्रमुख कारण कुनै क्षमता र दृष्टिकोण बिना नै जुका जस्तो सत्तामा टाँसिएर बसिरहने ओलीजस्ता मानिसहरू हुन् जसले जसको सबैभन्दा ठूलो हैसियत भनेको संसद्मा सङ्ख्या मिलाएर सके आफू प्रधानमन्त्री हुने नसके अर्को कसैलाई बनाउने वा बन्न नदिने मात्र हो ।
केपी ओलीलाई आफू कति छिटै कति नाटकीय रूपमा अलोकप्रिय भइरहेको छु भन्ने कुराको ज्ञान छैन -किनकि आफ्ना चाटुकारबाहेक अरूको कुरा ध्यानपूर्वक नसुन्ने उनको बौद्धिक विशेषता हो । म सोच्छु -उनको र उनका समक्षीको अलोकप्रियता यसैगरी घनिभूत हुँदै जाँदा के देशलाई फाइदा होला त ? अहँ, हुने छैन । यसबाट बाजी मार्नेहरू अर्का दश नम्बरी जोकर नै हुनेछन् जो या त पहिले नै असफल भइसकेका छन् या त ओलीभन्दा नैतिकपतन र गैरजिम्मेवार छन् ।
No comments:
Post a Comment